Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği Yayımlanmıştır

Tarım ve Orman Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından hazırlanan, Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği (“Tebliğ”), 19 Nisan 2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Öğütülmüş, ufalanmış ve bütün haldeki baharatı ve baharat karışımlarını kapsayan Tebliğ ile baharatın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, hazırlanması, işlenmesi, depolanması, nakledilmesi ve piyasaya arz edilmesi aşamalarında taşıması gereken özellikler belirlenmektedir.

Tebliğ; baharat ile birlikte nişasta, un, maya özütü gibi baharat harici bileşenler de içeren tavuk harcı, köfte harcı ve benzeri harç ve karışımları kapsamamaktadır. Tebliğ kapsamındaki baharatların fiziksel ve kimyasal özellikleri hakkında, Tebliğ eklerindeki kriterler uygulanacak olup diğer belirlenmeyen ürün-kriter için denetimlerde bu kriterler aranmayacaktır.

Tebliğ’de baharatın kendine özgü tat, koku ve renkte olup, yabancı tat ve koku almış olmaması ve bozuk tane içermemesi; baharatın içerisinde canlı böcekler, gözle görülebilen veya görülmeyen ölü böcekler ile bunların kalıntıları ve diğer zararlıların kalıntıları bulunmaması düzenlenmektedir. Baharata ve baharat karışımlarına ürünlerin kendi doğasından gelen nişasta hariç olmak üzere nişasta, irmik, razmol, kepek ve benzeri dolgu maddeleri katılması ve karabiber için nişasta miktarının %55’ten fazla olması yasaklanmaktadır. Baharat karışımlarının rutubet oranının %15’i, tuz oranının ise %5’i geçemeyeceği ifade edilmektedir.

Tebliğ’de tanımlanmayan ürünlerin, baharat amaçlı kullanımına dair değerlendirmeleri Bakanlıkça yapılacak olup Bakanlık gerekli görmesi halinde bu ürünler için detaylı risk değerlendirmesi yapabilecektir.

Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin hijyeni hususunda; doğal yollarla yapılan kurutmalarda bitkilerin, toprak ile doğrudan temas halinde olmaması ve yerden yüksek platformlarda veya uygun bir materyalden yapılmış döşemelerin üzerinde kurutulması düzenlenmektedir. Buna ek olarak; öğütülmüş çörekotu, yalnızca vakumlu ambalajlarda satışa sunulabilecektir.

Tebliğ kapsamında yer alan ürünler hakkında; Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği hükümleri uygulanmaktadır. Bu kapsamda kekiklerin etiketinde, “Kekik” ibaresi ile birlikte ait olduğu cins adı (Origanum, Thymus, Coridothymus veya Satureja) ürün adı olarak veya bileşenler listesinde belirtilmelidir.

Tebliğ hükümlerine aykırı davrananlar hakkında, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanacağı düzenlenmektedir. Orijinal ambalajı açıldıktan sonra; satılan, toplu tüketime arz edilen veya teşhir edilen ürünlerde, 5996 sayılı Kanunda belirtilen idari yaptırım uygulanmasını gerektiren bir durum tespit edilmesi halinde, idari yaptırım kararı, olumsuzluğun tespit edildiği gıda satış yeri veya toplu tüketim yeri hakkında uygulanmaktadır. Olumsuzluğun üreticilerden kaynaklandığının tespit edilmesi halinde ise üretici işletmeler hakkında, 5996 sayılı Kanunda belirtilen ilgili yaptırımlar uygulanmaktadır.

Bu Tebliğ ile 10/4/2013 tarihli ve 28614 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği (Tebliğ No: 2013/12) yürürlükten kaldırılmıştır. Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecilerinin, 31/12/2023 tarihine kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorunda olduğu, 31/12/2023 tarihinden sonra ise bu Tebliğe aykırı ürünlerin piyasada bulunamayacağı düzenlenmektedir.

Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri hakkında; bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayana kadar yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği (Tebliğ No: 2013/12) hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmektedir.

Bahsi geçen Tebliğ’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr