Duyurular

İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatında Meydana Gelen Önemli Değişiklikler

İş Hukuku

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından 4 Şubat 2024 tarihli ve 32450 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan birden fazla yönetmelikle iş sağlığı ve güvenliğiyle bağlantılı olarak iş ekipmanları ve aletlerinde, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ile işveren ve/veya işveren vekillerinin görev ve sorumluluklarında çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.

Söz konusu değişiklikler ana hatlarıyla aşağıdaki şekildedir:

  1. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca;
  • Elektrik iç tesisleri ve kuvvetli akım tesislerinde bina bölümlerinde yapılacak ana kolon ve/veya kolon kesitinin değişmesi ve benzeri tesis değişiklikleri ya da esasa ilişkin değişiklikler veya her halükarda en az %20 güç değişikliği yapılması iş ekipmanının önemli bakım ve onarımından sayılmıştır.
  • İş ekipmanının periyodik kontrolünden önce işveren ile periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi arasında kontrol hizmeti gerçekleşmeden en geç 1 gün önce İSG-KATİP (“İSG-KATİP: İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili iş ve işlemlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce (“Genel Müdürlük”) kayıt, takip ve izlenmesi amacıyla kullanılan iş sağlığı ve güvenliği kayıt, takip ve izleme programı”) sistemindeki örneğine uygun sözleşme düzenlenme ve karşılıklı imzalanma şartı getirilmiştir.
  • 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğin “Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanları” başlıklı 7/A maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
  • 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilmiş olan ortak sağlık ve güvenlik birimleri ile bu birimlerde çalışan kişilere periyodik kontrol hizmeti yasağı konulmuş olup buna aykırı davrananların yetkisi 1 yıl süreyle askıya alınacaktır.
  • İSG-KATİP üzerinden sözleşme olmaksızın düzenlenen periyodik kontrol raporları geçersiz sayılacak olup bu hükme aykırı davranan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişinin yetkisi altı ay süreyle askıya alınacaktır.
  • Eklenen Ek Madde 3 ile genel hayata etkili afet bölgesi ile olağanüstü hal edilen yerlerde yetkilendirilen kurum ve kuruluşların aşağıda belirtilen yükümlülükleri Bakanlığın onayı ile değiştirilip ertelenebilecektir:
    • Başvuru ve bildirim süreleri.
    • Kurum ve kuruluşlarda personel istihdamı zorunluluğu.
    • İş ekipmanlarının periyodik kontrollerine yönelik akreditasyon zorunluluğu.
  • Olağanüstü hal süresi veya genel hayata etkili afet bölgesi olduğunu gösteren kararın süresi bir yılı aşsa bile Bakanlıktan alınan onayın süresi bir yılı aşamayacaktır, süre uzatımı için yine Bakanlıktan onay alınacaktır.
  • Bu bölgelerde yetkilendirilen kurum veya kuruluşların, yetkilendirildikleri adrese ilişkin resmi makamlarca düzenlenen yıkık veya hasar raporunu beyan etmesi halinde kurum veya kuruluşun arşivinde bulunması gereken evraktan zayi olanlar ya da erişilemeyenler denetimlerde aranmayacaktır.

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

  1. İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca;
  • İşverenler, işyerinde gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması halinde 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinin 5. maddesi uyarınca iş sağlığı ve güvenliği konusundaki yükümlülüklerini işyerinde kurulabilen çeşitli bakanlıklarca yetkilendirilen Ortak Sağlık Güvenlik Birimi (“OSGB”) ya da Çalışan Sağlık Merkezi’nden (“ÇASMER”) hizmet alarak yerine getirebilecektir.
  • OSGB ve ÇASMER’in tanımı şu şekilde yapılmıştır:

“OSGB: Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birim,

“ÇASMER: Sağlık Bakanlığına bağlı, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri sunmak üzere 6331 sayılı Kanun kapsamında yetkilendirilen, gerekli donanım ve personele sahip birim”

  • İşyerlerinde OSGB kurulması ve hizmet sunulması için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir;
    • İşyeri hekimi,
    • İş güvenliği uzmanı,
    • Diğer sağlık personeli,

istihdamı zorunlu tutulurken OSGB’lerde tam süreli görevlendirilenler, başka bir OSGB’de veya işyerinde görev alamayacaktır.

  • OSGB ve ÇASMER’lerin kontrol ve denetimleri, Genel Müdürlükte görevli çalışma uzmanı ve çalışma uzman yardımcıları, mühendis, fizikçi, kimyager, biyolog ve tabiplere bırakılmıştır.
  • OSGB’lerin denetimleri, yerinde veya dijital altyapı vasıtasıyla uzaktan erişim yoluyla gerçekleşecek olup OSGB’lerin denetimleri esnasında tespit edilen bulgularda ihmali bulunan iş güvenliği uzmanına idari yaptırım uygulanacaktır.
  • Genel hayata etkili afet bölgesi ve olağanüstü hal ilan edilen yerlerde, Bakanlık onayıyla değişim ve erteleme yapılacak kurum/kuruluş yükümlülükleri;
    • OSGB’lerin kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için gerekli şartlar,
    • Başvuru ve bildirim süreleri,
    • Kurum ve kuruluşlarda personel istihdamı zorunluluğu,
    • Kurum ve kuruluşların vize bedeli ödemeleri

şeklinde sayılmıştır.

  • Bu bölgeler için yukarıdaki başlıkta sayılan onay şartları ve süreleri, burada da geçerli olacaktır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

  1. İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca;
  • 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin “Genel Müdürlüğün görev, yetki ve sorumlulukları ile denetim” başlıklı 32. maddesi değiştirilerek Genel Müdürlüğe kendi görev ve yetki alanına giren konularda eğitim kurumlarını, eğiticileri ve sorumlu müdürleri, yetki alınan mekânı, yerinde veya dijital altyapı vasıtasıyla uzaktan erişim yoluyla kontrol etme ve denetleme imkanı getirilmiştir.
  • Bu denetimler sırasında tespit edilen ihlallere göre idari yaptırımların uygulanması hususunda denetim personeli tutanak tutup ve rapor hazırlayacaktır.
  • Yukarıdaki başlık kapsamında genel hayata etkili afet bölgesi ile olağanüstü hal edilen yerler için getirilen kurallar bu kapsamda da geçerli olup Bakanlık onayıyla değiştirilen veya ertelenen yükümlülükler şu şekilde sayılmıştır:
    • Eğitim kurumlarının kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için gerekli şartlar,
    • Başvuru ve bildirim süreleri,
    • Kurum ve kuruluşlarda personel istihdamı zorunluluğu,
    • Kurum ve kuruluşların vize bedeli ödemeleri.

İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

  1. İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca;
  • 27/1/2023 tarihli ve 32086 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizleri Hakkında Yönetmeliğe yukarıda bahsi geçen genel hayata etkili afet bölgesi ile olağanüstü hal edilen yerler için Ek Madde 1 ile yetkili kurum ve kuruluşlara getirilen değişiklik ve erteleme için Bakanlık onayına tabi yükümlülükler şu şekildedir:
  • Laboratuvarın kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için gerekli şartlar,
  • Başvuru ve bildirim süreleri,
  • Laboratuvarın personel istihdamı zorunluluğu,
  • Laboratuvarın belge yenileme bedeli ödemeleri,
  • Laboratuvar personelinin sertifika yenileme bedeli ödemeleri.

İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

  1. İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca;
  • 20/7/2013 tarihli ve 28713 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin başlığı “Genel Müdürlüğün görev, yetki ve sorumlulukları ile denetim” olarak değiştirilirken Genel Müdürlüğe kendi görev ve yetki alanına giren konularda eğitim kurumlarını, eğiticileri ve sorumlu müdürleri, yetki alınan mekânı, yerinde veya dijital altyapı vasıtasıyla uzaktan erişim yoluyla kontrol etme ve denetleme imkanı getirilmiştir.
  • Aynı Yönetmeliğe eklenen Ek Madde 1 ile genel hayata etkili afet bölgesi ve olağanüstü hal ilan edilen yerlerde yetkilendirilen kurum ve kuruluşların aşağıda belirtilen yükümlülükleri, Bakanın onayı ile değiştirilip ertelenebilinecektir:
  • Eğitim kurumlarının kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için gerekli şartlar,
  • Başvuru ve bildirim süreleri,
  • Kurum ve kuruluşlarda personel istihdamı zorunluluğu,
  • Kurum ve kuruluşların vize bedeli ödemeleri.
  • Bu bölgeler için yukarıdaki başlıklarda sayılan onay şartları ve süreleri, burada da geçerli olacaktır.

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

  1. İşyerlerinde İşveren veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca;
  • 29/6/2015 tarihli ve 29401 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyerlerinde İşveren veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik kapsamında; işveren veya işveren vekillerine verilecek eğitimler, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, işçi ve işveren kuruluşları tarafından da Bakanlıkla protokol yapmak suretiyle verilecektir.

İşyerlerinde İşveren veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

Detaylı özetine yer verdiğimiz değişiklikleri içeren yönetmelikler Resmi Gazete’de yayımlandıkları tarih olan 4 Şubat 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

 

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr