Duyurular

AYM İcra ve İflas Kanunu’nun İvazsız Tasarrufların Butlanı Başlıklı Maddesindeki “Evlat Edinenle Evlatlık Arasında Yapılan İvazlı Tasarruflar” Hükmüne Yönelik İptal Kararı Vermiştir

Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’nın (“AYM”), 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (“Kanun”) 278. Maddesinin üçüncü fıkrasının birinci bendinde yer alan “…evlat edinenle evlatlık…” ibaresinin Anayasa’nın 13., 35. ve 36. maddelerine aykırılığı iddiasıyla iptaline ilişkin 2023/200 Esas 2024/103 Karar sayılı ve 09/05/2024 tarihli kararı (“Karar”), 22 Ekim 2024 ve 32700 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Karar’da;

  • Kanun’un “İvazsız Tasarrufların Butlanı” başlıklı 278. maddesinde:

 

  1. Mutad hediyeler ayrı olmak üzere, hacizden veya haczedilecek mal olmaması sebebiyle acizden yahut iflasın açılmasından haczin veya aciz vesikası verilmesinin sebebi olan yahut masaya kabul olunan alacaklardan en eskisinin tesis edilmiş olduğu tarihe kadar geriye doğru olan müddet içinde yapılan bütün bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar batıl olarak belirtilmiştir.
  2. Batıl olacak bağışlamaların ve ivazsız tasarrufların belirlenmesinde dikkate alınacak süre haciz veya aciz yahut iflastan önceki iki yılı geçemeyeceği hükme bağlanmıştır.
  3. Bağışlama gibi kabul edilen tasarruflar ise ayrıca sayılmıştır. Bazı hısımlar arasında yapılan ivazlı tasarrufların bu kapsamda olduğu belirtilmiştir. İtiraz konusu “…evlat edinenle evlatlık…” ibaresi bu kapsamda sayılmıştır.

 

  • İtiraz konusu ibarenin etki ve sonuçları gözetildiğinde mülkiyet hakkı ve hak arama özgürlüğüne sınırlama getirildiği tespit edilmiş; Anayasa’nın 13., 35. ve 36. maddeleri gereğince mülkiyet hakkının ve hak arama özgürlüğünün sınırlanabilir bir hak olduğu ancak sınırlamanın kanunla yapılması, Anayasa’da öngörülen sınırlama sebebine uygun ve ölçülü olması gerektiği belirtilmiştir.

 

  • Ölçülülük ilkesi bakımından ilgili bentte diğer hısımlar ilişkin ibarelerin iptaline yönelik AYM’nin önceki kararlarında yapılan değerlendirmelerde mülkiyet hakkı ve hak arama özgürlüğüne ölçülülük ilkesine aykırı bir şekilde sınırlama getirildiği belirlenmiş itiraz konusu kural bakımından da AYM’nin daha önce vermiş olduğu kararlardan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmadığı belirtilmiştir.

 

AYM tarafından;

  • 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 278. Maddesinin üçüncü fıkrasının birinci bendinde yer alan “…evlat edinenle evlatlık…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,
  • İptal hükmünün kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine,

oybirliği ile karar verilmiştir.

Karar’ın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr