FİNTEK VE HUKUKA UYUMLULUK

A. Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı İle Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik ve Uyum Süreci

Bilindiği üzere, Ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracı ile ödeme hizmeti sağlayıcıları hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 31676 sayılı ve 1 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Yönetmelik ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ödeme hizmeti sağlayıcılarına, ödeme hizmetlerinin sunulmasına ve elektronik para ihracına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Bu Yönetmelik ile 27/6/2014 tarihli ve 29043 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır ve ilgili kuruluşlar, kaldırılan yönetmelikte daha önce yer almayan hükümlere, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir (1) yıl içerisinde (1 Aralık 2022 tarihine kadar) uyumlu hale gelmekle yükümlü tutmuştur.

Bu kapsamda uyum sağlanması gereken konular özetle aşağıdaki şekildedir:

1. Temsilcilik sözleşmesi için gereken şartlar güncellenmiştir.

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararın 2 nci maddesinde sayılan işlenmiş kıymetli maden ve kıymetli taş alım satımında bulunan kuyumcu, sarraf ve mücevheratçı gibi isimlerle faaliyet gösteren kişiler ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018-32/45)’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (o) bendinde tanımlanan yetkili müesseseler madde kapsamında temsilci olamaz. Banka, faaliyet alanı bazında temsilci olamayacak diğer gerçek veya tüzel kişileri belirlemeye yetkilidir. Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinin yirmi ikinci fıkrasında belirtilen kişilerle yapılmış temsilcilik sözleşmeleri, sözleşmenin sona erme tarihine kadar geçerli olmaya devam eder ancak sona erme tarihinde yenilenemez ve her halükarda en geç 31/12/2022 tarihinde sonlandırılır.

2. Elektronik haberleşme işletmecisi, ön ödemeli veya faturalı abonelerin hatlarınının aracılık sistemine düzenleme getirilmiştir.

Ödeme hizmetlerine açık konumda olan mobil telefon abonelikleri, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren altı (6) ay içerisinde 4 üncü maddenin dokuzuncu fıkrasına uygun şekilde onay alınmadığı takdirde mal veya hizmet sağlayıcısı ile ödeme hizmeti kullanıcısı arasında aracılık sisteminden yararlanamayacaktır.

3. Sadece belirli bir hizmet ağında kullanılabilen ön ödemeli araçların Kanun kapsamına alınma şekli düzenlenmiştir.

Sadece belirli bir hizmet ağında kullanılabilen ön ödemeli araçların bu kanun kapsamına girmemesi için sadece belirli mağaza veya mağaza ağlarında kullanılıyor olması gerekmektedir.

Bunun dışında kalan ve bu hizmetleri sunan tüzel kişiler Yönetmeliğin 34 üncü ve 35 inci maddeleri hariç bu Yönetmelikte yer alan hükümlere Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde, bu Yönetmeliğin 34 üncü ve 35 inci maddelerinde yer alan hükümlere ise mümkün olan en kısa süre içerisinde uyumlu hale gelmekle yükümlüdür.

4. Ödeme hizmeti veren kuruluşun, yurt dışında yerleşik tüzel kişilerle iş birliği yapması durumu düzenlenmiştir.

Yönetmeliğin 19 uncu maddesi kapsamına girecek şekilde bir kuruluş ile yurt dışında yerleşik bir tüzel kişi arasında iş birliği kurulmuş olması durumunda yurt dışında yerleşik kuruluşun, Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde Bankaya bu Yönetmeliğin 19 uncu maddenin yedinci fıkrası çerçevesinde izin başvurusu yapması gerekir. Aksi durumda kuruluş, yurt dışında yerleşik tüzel kişi ile iş birliğini sonlandırmakla yükümlüdür.

5. Kuruluşun başka şirketlerde pay sahibi olması durumu düzenlenmiştir.

Yönetmeliğe göre kuruluş, sadece elektronik para ihraç eden, 4 üncü maddenin birinci fıkrasında sayılan ödeme hizmetlerini sunan ve 15 inci maddenin ikinci, üçüncü ve sekizinci fıkralarında yer alan faaliyetleri yürüten başka şirketlerde pay sahibi olabilir. Aksi durumda en geç 31/12/2022 tarihine kadar bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde yer alan hükümlere uyumlu hale gelmek üzere gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

6. Ödeme emri başlatma hizmeti ve bir veya daha fazla ödeme hesabına ilişkin konsolide edilmiş bilgilerin çevrim içi platformlarda sunulması hizmeti veren kuruluşların teknik ve operasyonel gerekliliklerin belirlenmesi düzenlenmiştir.

Bu Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında teknik gereklilikleri henüz belirlenmemiş veri paylaşım servisi hizmetleri, gereklilikler belirleninceye kadar standart olmayan servisler kullanılarak verilmeye devam edilir. Banka tarafından teknik ve operasyonel gerekliliklerin belirlenmesinin ardından bu hizmetler için de en geç bir yıl içerisinde uyum sağlanarak, hizmetler söz konusu gerekliliklere uygun olarak yürütülmeye başlanır. Banka, bu süreyi, altı ayı aşmamak üzere uzatmaya yetkilidir.

Aynı zamanda bu Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında teknik gereklilikleri belirlenmiş veri paylaşım servisleri hizmetleri, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir yıl boyunca standart olmayan servisler kullanılarak da verilmeye devam edilebilir. Banka, bu süreyi, altı ayı aşmamak üzere uzatmaya yetkilidir.

7. Bu Yönetmelikten önce faaliyet izni başvurunda bulunan şirketlerin durumu düzenlenmiştir.

 Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyet izni başvurusunda bulunmuş olan kişiler, istihbari inceleme aşamasında bulunması gereken eksik bilgi ve belgeleri en geç 30/6/2022 tarihine kadar tamamlayarak bankaya tevdi etmek zorundadır. Bu tarihe kadar söz konusu bilgi ve belgelerin tevdi edilmemesi halinde başvurular Banka tarafından reddedilir. Bu Yönetmeliğin sadece 11 inci maddesi, özkaynak ve teminat yükümlülüğüne ilişkin hükümleri ve ödeme fonlarının korunması ve elektronik para karşılığı toplanan fonların korunmasına ilişkin hükümleri uygulanır, diğer tüm süreçler eski yönetmelik ve eski tebliğ üzerinden uygulanır. Bu yönetmeliğin 11. Maddesinde yer alan hükümlere en geç bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde uyumlu duruma gelmekle yükümlüdür.

8. Kuruluş faaliyetlerin denetimi için merkezi olan temsilcilik sözleşmelerinin asgari yeterlilikleri değişmiştir.

Yönetmeliğin 18 inci maddesinin yirmi altıncı fıkrası uyarınca asgari unsurları Birlik tarafından belirlenecek çerçeve temsilcilik sözleşmelerinin imzalanarak uygulamaya alınması bakımından birinci fıkrada yer alan bir yıllık süre, çerçeve sözleşmeye Bankanın uygun görüşü alındıktan sonra çerçeve sözleşmenin Birlik tarafından yayımlandığı tarih itibarıyla başlayacaktır. Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce imzalanmış olan temsilcilik sözleşmeleri, belirlenecek asgari unsurları sağladığı sürece yürürlükte kalmaya devam eder.

B. Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ ve Uyum Süreci

Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ (“Tebliğ”) 31676 sayılı ve 1 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Tebliğin amacı, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının faaliyetlerinin yürütülmesinde kullandıkları bilgi sistemlerinin yönetimi ve yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmesi ile ödeme hizmeti sağlayıcılarının ödeme hizmetleri alanındaki veri paylaşım servislerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Tebliğ ile birlikte 27/6/2014 tarihli ve 29043 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemlerinin Yönetimine ve Denetimine İlişkin Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır, ilgili kuruluşlar bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren bir (1) yıl içerisinde (1 Aralık 2022 tarihine kadar) uyumlu hale gelmekle yükümlü tutmuştur.

Bu kapsamda uyum sağlanması gereken konular özetle şu şekildedir:

1. Hesaba ödeme işlemi açısından 2020 yılında en çok adete sahip ilk on Şirkete yükümlülükleri tamamlamak için uzatma hakkı tanınmıştır.

Ödeme hesabı bulunduran ve Banka Ödeme Sistemlerinde 2020 yılı içerisinde gerçekleştirilen hesaba ödeme işlemleri açısından, toplam adedine göre ilk on katılımcı arasında yer alan ödeme hizmeti sağlayıcıları, bu Tebliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında yerine getirmesi gereken yükümlülükleri bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yerine getirir. Banka, bu süreyi, her defasında altı ayı aşmamak üzere iki kez uzatmaya yetkilidir. Toplam adede göre ilk on katılımcı arasında olmayan şirketlerin ise bu bir yılı takip eden bir yıl içinde yerine getirmekle yükümlüdür.

2. Teknik gereklilikleri belli olan veri paylaşım servisleri, standart olmayan servislerin Tebliğin yayım tarihinden itibaren en fazla bir yıl kullanımına devam edebilecektir.

Bu Tebliğin 23 üncü maddesinin altıncı fıkrası kapsamında teknik gereklilikleri belirlenmiş veri paylaşım servisleri hizmetleri, bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren bir yıl boyunca standart olmayan servisler kullanılarak da verilmeye devam edilebilir fakat banka bu süreyi altı ayı aşmamak üzere uzatmaya yetkilidir.

3. Teknik gereklilikleri belli olmayan veri paylaşım servisleri, standart olmayan servisleri banka tarafından teknik ve operasyonel gereklilikleri belirlenene kadar kullanabilecektir.

Banka tarafından gereklilikler belirlendikten sonra bu hizmetler için de en geç bir yıl içerisinde uyum sağlanarak, hizmetler söz konusu gerekliliklere uygun olarak yürütülmeye başlanır. Banka, bu süreyi, altı ayı aşmamak üzere uzatmaya yetkilidir.

4. Tebliğin 28 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca gerekli düzenlemeler yapılıncaya kadar 28 inci maddenin ikinci fıkrası hariç BSDHY  ile belirlenen usul ve esaslar izlenecektir.

BSDHY ile belirlenen usul ve esaslar bu Tebliğ çerçevesinde uygulanırken BSDHY’de geçen banka ve denetlenen ibareleri kuruluşu, bilgi sistemleri denetimi ibaresi bu Tebliğin 28 inci maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan denetimi ifade eder.

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr