Haftaya Dair Hukuki Gelişmeler

 

1. İlk Derece Mahkemesi Tarafından Dava Açma Süresinin Yanlış Belirlenmesi Sonucu Davanın Süre Aşımından Reddinin Mahkemeye Erişim Hakkının İhlali Olduğuna İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı

Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’nın (“AYM”) adil yargılanma hakkı bağlamında mahkemeye erişim hakkını incelediği 2020/2418 başvuru numaralı ve 15/11/2023 tarihli “Bülent Silkü Başvurusu” isimli kararı (“Karar”) 28 Şubat 2024 ve 32474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Karar’a göre;

• Başvuru, taşınmazın bulunduğu alanın 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmesine ilişkin işlemin iptali talebiyle açılan davanın süre aşımından reddi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği iddiasıyla yapılmıştır.
• İlk derece mahkemesi, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun (“Kurul”) kararına karşı 60 gün içinde dava açılmadığı gerekçesiyle davayı reddederken karşı oyda dava konusu işlemin mülkiyet hakkı ile ilişkisi dikkate alınarak davanın süresinde açıldığının kabulü gerektiğini ifade edilmiştir.
• Başvurucu, 2863 sayılı Kanun'un (“Kanun”) 7. maddesi uyarınca dava açma süresinin yazılı bildirim tarihinden itibaren işlemeye başlayacağını belirtmiş ve kendisine herhangi bir bildirim yapılmadığını, tescil kararının Resmî Gazete'de yayımlanma tarihinin dava açma süresinin işleyeme başladığı tarih olarak kabul edilmesinin mahkemeye erişim hakkı ile mülkiyet hakkını ihlal ettiğini öne sürerek bireysel başvuruda bulunmuştur.
• AYM tarafından;

• Mahkemeye erişim hakkının bir uyuşmazlığı mahkeme önüne taşıyabilmek ve uyuşmazlığın etkili bir şekilde karara bağlanmasını isteyebilmek anlamına geldiği ifade edilmiş ve somut olayda davanın süre aşımı yönünden reddedilmesi nedeniyle uyuşmazlığın esasının incelenememesinin mahkemeye erişim hakkına müdahale teşkil ettiği,
• Dava açma süresinin başlatılacağı tarihin belirlenmesi noktasında Anayasa Mahkemesinin bir görevinin bulunmadığı,
• Anayasa Mahkemesinin bu hususta üstleneceği rolün, dava açma süresinin hangi tarihten itibaren başlatılması gerektiğiyle ilgili olarak derece mahkemelerinin yorumlarının mahkemeye erişim hakkına etkisini incelemek olduğu,
• Mahkemenin taşınmazın sit alanı olarak ilan edildiğine yönelik kararın başvurucuya tebliğ edilmediği nazara alınmadan dava açma süresini tescil işleminin Resmî Gazete'de ilan tarihinden itibaren hesaplanmasına yönelik yorumunun başvurucunun dava açabilmesini önemli ölçüde zorlaştırarak başvurucuya şahsi olarak aşırı bir külfet yüklediği

belirtilerek müdahalenin ölçüsüz olduğuna ve Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE karar verilmiştir.

AYM’nin söz konusu Karar’ının tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

2. Türkiye’de Yerleşik Kişilerin Kendi Aralarında Akdedecekleri Menkul Satış Sözleşmelerindeki Ödeme Yükümlülükleri İçin Öngörülen Dövizle İşlem Yasağının İstisnaları Genişletildi!

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2024-32/69) 28 Şubat 2024 tarihli ve 32474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Değişiklik ile 28 Şubat 2008 tarihli ve 26801 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in ‘Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler’ başlıklı 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasının[1] son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya yeni bentler eklenmiştir.

Buna göre;

• Söz konusu sözleşmelere ilişkin aşağıda belirtilen haller dışında kalan ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur:

a) 19/4/2022 tarihinden önce akdedilen menkul satış sözleşmelerinin ifası kapsamında 19/4/2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2022-32/66)’in yürürlük tarihi öncesinde dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.

b) 19/4/2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.

c) Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasında döviz cinsinden gerçekleştirilen kıymetli maden ve kıymetli taş alım satım işlemleri ile bu işlemlerin takası kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.

ç) 8/12/2004 tarihli ve 25664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/12) ve 2/7/2004 tarihli ve 25510 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sektörel Dış Ticaret Şirketleri Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/4) kapsamında, aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) veya Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) üzerinden gerçekleştirilecek ihracatlar ile 17/8/2022 tarihli ve 5973 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İhracat Destekleri Hakkında Karar kapsamındaki İhracat Konsorsiyumu ve 24/8/2022 tarihli ve 5986 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan E-İhracat Destekleri Hakkında Karar kapsamındaki E-İhracat Konsorsiyumu statüsüne sahip şirketler üzerinden aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak gerçekleştirilecek ihracatlara yönelik menkul satış sözleşmeleri kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.

d) Gümrük beyannamesine tabi tutulan ihrakiye satış ve teslimi dahil 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunundaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı malların teslimine ilişkin akdedilen menkul satış sözleşmeleri kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.

e) Serbest bölgede faaliyet gösteren firmalar ile dış ticaret işlemleri kapsamında yapılan menkul satış sözleşmesine konu malların teslimine ilişkin ödeme yükümlülükleri.

 

• Değişiklik öngören Tebliğin;

a) 1 inci maddesi ile değiştirilen 8 inci maddenin dokuzuncu fıkrasının son cümlesi ile aynı fıkraya eklenen (a), (b) ve (c) bentleri 21/4/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

 

Değişiklik öngören Tebliğin tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

3. Portföy Yönetim Şirketlerinin Kurucusu Oldukları Menkul Kıymet Yatırım Fonlarına Yönelik “Sorumlu Yönetim İlkeleri” Düzenlenmiştir

Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”) tarafından, Portföy yönetim şirketlerinin kurucusu oldukları menkul kıymet yatırım fonlarına yönelik “Sorumlu Yönetim İlkeleri”nin düzenlendiği, 20.02.2024 tarihli basın duyurusu ile Kurul’un internet sitesinde açıklanmıştır.

Anılan düzenleme kapsamında;

• Menkul kıymet yatırım fonu mal varlıklarının, ilgili tüm paydaşlar için uzun vadede değer yaratımı ile ekonomi, çevre ve toplum için sürdürülebilir nitelikte fayda sağlanması amaçlarıyla sorumlu şekilde yatırıma yönlendirilmesi, yönetimi ve gözetimine yönelik ilkeler belirlenmiştir.
• İlke seti, “yatırım yapılan şirketlere yönelik izleme faaliyetleri”, “yatırım yapılan şirketler ile etkileşim faaliyetleri”, “ilgili tüm paydaşlar ile işbirliği faaliyetleri”, “yönetilen portföylerdeki varlıklara ait oy haklarının kullanımı” ile “çevresel, sosyal, yönetişim faktörlerinin sorumlu yönetim politikasına dahil edilmesi” konularında düzenlenen toplam 5 ilkeden oluşmaktadır.
• “Uy ya da Açıkla” prensibi çerçevesinde düzenlenen sorumlu yönetim ilkelerine ilişkin olarak portföy yönetim şirketleri tarafından politika oluşturulması zorunlu değildir. Bununla birlikte, en geç 31.12.2024 tarihi itibarıyla, sorumlu yönetim ilkeleri politikasının veya politika oluşturulmaması yönünde alınan karar ile gerekçesinin kamuya açıklanması gerekmektedir.
• Portföy yönetim şirketleri tarafından, sorumlu yönetim ilkeleri politikasında belirlenen esasların ne şekilde uygulandığı her hesap dönemini takip eden 60 gün içerisinde Kurulca standardı belirlenecek yıllık raporlar ile kamuya açıklanacaktır.

“Sorumlu Yönetim İlkeleri”ne ilişkin düzenleme metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Kurul’un internet sitesinde yer alan basın duyurusuna buradan ulaşabilirsiniz.

 

4. Yatırım Fonlarına İlişkin Sermaye Piyasası Düzenlemesiyle Fonlarda Yapılacak İşlemlerin Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (“KAP”) İlanı Şartı Getirilmiştir

Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”) tarafından 1 Mart 2024 tarihli ve 32476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-52.1.e) (“Tebliğ”) ile katılım fonlarının ihracı ile serbest fonların yatırım ve işlem sınırlamalarına ilişkin usuli değişiklikler yapılmıştır.

Tebliğ’e göre;

• Katılma paylarının ihraç edilebilmesi için fon izahnamesinin Kurul tarafından onaylanması gerekecek olup bu serbest fonların izahnamesinde yalnızca tebliğle belirlenen ve ekinde yer alan unsurlar yer alacaktır.
• Serbest fonların izahnamesinde yalnızca Ek-2’nin (a), (b) ve (ğ) bentlerinde yer verilen unsurlara yer verilecek olup diğer unsurlara ilişkin bilgiler, karşılaştırma ölçütü veya eşik değerin belirlenme esasları ile fon yönetim ücreti oranı fonun KAP sayfasında ilan edilecektir.
• Serbest fonların portföy ve işlem sınırlamalarına tabi olmaksızın yatırımcılar, fonun bilgilendirme dokümanları yerine fonun Kamuyu Aydınlatma Platformu (“KAP”) sayfasında yer alan yatırım stratejileri ve limitleri dahilinde yatırım yapacaktır.
• Payları serbest fonların portföylerine alınacak yabancı fonlar için ilgili otoriteden izin alınmış olma şartı aranacak olup hangi ülkelerde kurulu fonların portföye alınabileceğine fonun KAP sayfasında ilan edilen yatırım stratejisinde yer verilecektir.
• Kurul serbest fonların portföylerine alınacak yabancı fon paylarına ilişkin kısıtlamalar getirebilecektir.
• Yatırımcıların yatırım yapma kararını etkileyebilecek ve önceden bilgi sahibi olunmasını gerektirecek nitelikteki izahname değişikliklerine ilişkin duyurular değişikliklerin yürürlüğe giriş tarihinden en az 30 gün önce fonun KAP sayfasında ilan edilecektir.
• Fonun yatırım stratejisi, karşılaştırma ölçütü veya eşik değer, yatırım amacı, yatırım sınırlamaları, riskleri, katılma paylarının alım satımı, fona katılma ve fondan ayrılma şartları ile fon yönetim ücreti oranı ve risk limitlerinin artırılmasına ilişkin olarak KAP’ta ilan edilen bilgilerde değişiklik yapılabilmesi için yapılacak değişikliklere ilişkin duyurunun, değişikliğin yürürlüğe giriş tarihinden en az 30 gün önce fonun KAP sayfasında ilan edilmesi zorunlu olacaktır.
• Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla izahnamesi onaylanmış serbest fonların Tebliğin “Serbest fonların izahnamesinde yalnızca Ek-2’nin (a), (b) ve (ğ) bentlerinde yer verilen unsurlar yer alır. Diğer unsurlara ilişkin bilgiler, karşılaştırma ölçütü veya eşik değerin belirlenme esasları ile fon yönetim ücreti oranı fonun KAP sayfasında ilan edilir. Kurucu, bu bilgilerin Kurul düzenlemelerine uyumundan, içtüzük ve izahname ile tutarlılığından, içeriğinin doğruluğundan, güncelliğinin sağlanmasından ve yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan sorumludur.” hükmüne uyum sağlaması ihtiyari olacaktır.

Söz konusu Tebliğ Resmi Gazete’de yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup Tebliğ’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

5. Yurt İçinde Rafinaj Faaliyetinde Bulunan Kıymetli Maden Rafinerileri İçin Bakanlığa Başvuruda İlgili Şartları Sağlama Süresi 6 Aydan 2 Yıla Uzatılmıştır

Hazine ve Maliye Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından hazırlanan Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2023/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2024/1) 2 Mart 2024 tarihli ve 32477 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Tebliğ ile 23/2/2023 tarihli ve 32113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2023/1)’in (“Tebliğ”) geçici 1 inci maddesi uyarınca;

• Yurt içinde rafinaj faaliyetinde bulunan ve Borsa Rafineri Listesinde yer almayan Türkiye’de yerleşik tüzel kişiler ile Borsa Rafineri Listesinde yer alan ve bu Tebliğin yürürlük tarihi itibarıyla faaliyette bulunan rafineriler için faaliyet izni almak üzere Bakanlığa yapılan başvuru süresi Tebliğ’in yürürlük tarihinden itibaren 2 yıla yükseltilmiştir.
• Söz konusu değişiklikler 1/10/2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Resmi Gazete’de yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

23/2/2023 tarihli ve 32113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ’in (Tebliğ No: 2023/1) tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

2 Mart 2024 tarihli ve 32477 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2023/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in (Tebliğ No: 2024/1) tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

6. Genel Aydınlatma Sayaçlarının Otomatik Sayaca Geçiş Süresi Uzatılmıştır

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından 2 Mart 2024 tarihli ve 32477 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Genel Aydınlatma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) ile Otomatik Sayaç Okuma Sistemleri (“OSOS”) kapsamına alınacak sayaçlar hakkında değişiklikler yapılmıştır.

Söz konusu değişiklikler uyarınca;

• TEDAŞ tarafından iletişim altyapısı bakımından yapılacak değerlendirmeler sonucunda Otomatik Sayaç Okuma Sistemleri’ne uygun olmadığı tespit edilenler haricinde tüm genel aydınlatma sayaçlarının OSOS kapsamına alınması işlemleri için son gün 31/12/2024 tarihi olmuştur.
• OSOS kapsamına uygun olduğu halde daha öncesinde bu kapsama alınmamış ve TEDAŞ tarafından anlık veya çevrimiçi izlenmemiş sayaçlar için tüketim giderlerinin 1/1/2025’e kadar ödenmemesine karar verilmiştir.

İlgili Yönetmelik 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup Yönetmeliğin tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

7. Rekabet Kurumu Tarafından 8 Büyük Teşebbüse Centilmenlik Anlaşmaları Gereği İdari Para Cezası Verilmiştir

1 Mart 2024 tarihli Rekabet Kurumu (“Kurum”) duyurusuna göre, aralarında Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Ericsson Telekomünikasyon A.Ş.’nin de bulunduğu toplam 8 şirketin, işgücü piyasasında centilmenlik anlaşmaları yapması suretiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) 4. maddesini ihlal ettiği belirtilmiştir.

Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) 27.02.2024 tarihli, 24-10/170-66 sayılı kararı uyarınca;

• Haklarında soruşturma yürütülen;

• Egem Bilgi İletişim Ticaret A.Ş.,
• Ericsson Telekomünikasyon A.Ş.,
• Etiya Bilgi Teknolojileri Yazılım Sanayi ve Ticaret A.Ş.,
• Innova Bilişim Çözümleri A.Ş.,
• i2i Bilişim Danışmanlık Teknoloji Hiz. ve Paz. Tic. A.Ş.,
• Netaş Telekomünikasyon A.Ş.,
• Pia Bilişim Hizmetleri A.Ş.,
• Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.

ünvanlı teşebbüslerin rekabete aykırı anlaşmalara taraf olduğu,

• Bu suretle Kanun’un 4. maddesini ihlal eden teşebbüslere Kanun’un 16. maddesinin üçüncü fıkrası ve Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar İle Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik’in (“Yönetmelik”) 5. maddesi gereği takdiren;

• Egem Bilgi İletişim Ticaret A.Ş.’ye 724.877,82 TL,
• Etiya Bilgi Teknolojileri Yazılım Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye 4.115.386,43 TL,
• Innova Bilişim Çözümleri A.Ş.’ye 11.428.409,23 TL,
• i2i Bilişim Danışmanlık Teknoloji Hiz. ve Paz. Tic. A.Ş.’ye 3.824.079,86 TL,
• Pia Bilişim Hizmetleri A.Ş.’ye 1.619.663,42 TL,
• Ericsson Telekomünikasyon A.Ş.’ye 7.441.079,06 TL,
• Netaş Telekomünikasyon A.Ş.’ye 5.243.243,58 TL,
• Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’ye 57.300.961,97 TL

idari para cezası verilmesine karar verilmiştir.

• Haklarında soruşturma yürütülen diğer teşebbüslerden olan;

• Akgün Yazılım Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti.,
• Amdocs Yazılım Hizmetleri A.Ş.,
• Argela Yazılım ve Bilişim Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş.,
• Comodo Yazılım Sanayi ve Ticaret A.Ş.,
• Fonet Bilgi Teknolojileri A.Ş.,
• Inspirit Bilgi Teknolojileri Yazılım Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
• Kale Yazılım San. ve Tic. A.Ş.,
• Kalitte Profesyonel Bilgi Teknolojileri Basım ve Yayıncılık Ltd. Şti.
• Magis Teknoloji A.Ş.,
• Netrd Bilgi Teknolojileri ve Telekomünikasyon A.Ş.,
• Vitelco Bilişim Hizmetleri Danışmanlık Ltd. Şti.
• 4S Bilgi Teknolojileri A.Ş.

için ise Kanun’u ihlal etmediklerinden bahisle idari para cezası verilmesine gerek olmadığına karar verilmiştir.

Kurum’un söz konusu kararla ilgili duyurusunun tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

27.02.2024 tarihli, 24-10/170-66 sayılı kararın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

8. İşyeri Tehlike Sınıflarına İlişkin Yapılan Değişiklik ile Kumaş ve Tekstil Ürünlerine Baskı ve Elektrikli Cihaz Onarımı Gibi İşler Tehlikeli Sayılmıştır

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından 5 Mart 2024 tarihli ve 32480 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı Ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (“Tebliğ”) ile 26/12/2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinin Ek-1’indeki İşyeri Tehlike Sınıfları Listesinde değişiklikler yapılmıştır.

Yapılan değişikliklere göre;

• Ekmek imalatı (sade pide dahil),
• Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda başka yerde sınıflandırılmamış diğer gıda ürünlerinin perakende ticareti (hazır yemek, gıda tuzu, sos, maya, çorba, pekmez, reçel, fındık ezmesi, makarna, bal vb.),
• Bilgisayar programlama faaliyetleri (sistem, veri tabanı, network, web sayfası vb. yazılımları ile müşteriye özel yazılımların kodlanması, masaüstü ya da mobil cihazlar için uygulama geliştirme vb.),
• Kombine büro yönetim hizmeti faaliyetleri (bir ücret veya sözleşme temelinde sekreterlik, finansal planlama, faturalama ve kayıt tutulması, personel ve posta vb. hizmetlerin kombinasyonunun sağlanması) (Sanal ofis, hazır ofis ve paylaşımlı ofis hizmeti faaliyetleri hariç),
• Simit imalatı,
• Sanal ofis, hazır ofis ve paylaşımlı ofis hizmeti faaliyetleri,
• Bilgisayarların ve bilgisayar çevre birimlerinin yenilenmesi hizmeti faaliyetleri (dizüstü bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlar, modemler, oyun konsolları),
• İletişim araç ve gereçlerinin yenilenmesi hizmeti faaliyetleri (cep telefonları, akıllı telefonlar),
• Saatlerin yenilenmesi hizmeti faaliyetleri (telefon özelliği olmayan akıllı saatler)

işleri az tehlikeli kabul edilir iken,

• Kumaş ve tekstil ürünlerine baskı yapılması hizmetleri (giyim eşyası dahil, emprime baskı dahil, transfer baskı hariç),
• Evde kullanılan elektrikli cihazların onarımı (buzdolabı, fırın, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, oda kliması, elektrikli küçük ev aletleri, robot süpürge makineleri vb.),
• Kumaş ve tekstil ürünlerine transfer baskı yapılması hizmetleri,
• Yüklü elektronik devrelerin/kartların bakımı ve onarımı,
• Diğer profesyonel elektronik ekipmanların bakım ve onarımı

ise tehlikeli olarak listede belirtilmiştir.

Yayımı tarihinde yürürlüğe giren Tebliğ’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

9. “CE” İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğinde Yapılan Değişiklikle Denetime Tabi Ürünlerin Kapsamı Değiştirilmiştir

Ticaret Bakanlığınca (“Bakanlık”) hazırlanan “CE” İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/9)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/33) (“Tebliğ”) 1 Mart 2024 tarihli ve 32476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 1/1/2024 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.

Tebliğ’e göre;

• 31/12/2023 tarihli ve 32416 dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “CE” İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/9)’nin “Denetime Tabi Ürünler Listesi” başlıklı Ek-2’sindeki;

• 49 ve 98 sıra numaralı satırlarında yer alan “Diğerleri” ibareleri “Diğerleri (motorlu kara taşıtlarında kullanılanlar hariç)” olarak,
• 494 sıra numaralı satırında yer alan “EMC” ibaresi “LVD, EMC” şeklinde

değiştirilmiştir.

• Aynı ekte yer alan 491, 514, 515, 516, 546 ve 575 sıra numaralı satırlar yürürlükten kaldırılmıştır.

Tebliğ’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

10. Reklam Kurulu Tarafından Tüketicilerin Farkındalığını Artırmak Amacıyla 2023 Yılı Takviye Edici Gıda Reklamları Raporu Yayınlanmıştır

Ticaret Bakanlığı’na (“Bakanlık”) bağlı Reklam Kurulu (“Kurul”) tarafından resmi internet sitesinde yayınlanan 26 Şubat 2024 tarihli Aralık 2023-Takviye Edici Gıda Reklamları Raporu (“Rapor”) ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (“Kanun”) kapsamında başta sosyal medya platformları olmak üzere takviye edici gıda ve beslenmeyle ilgili bilgi kirliliğine karşı tüketicilerin korunması amaçlanmıştır.

Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü-Reklam Denetim 1 Dairesi tarafından hazırlanan Rapor’da özetle;

• Kanun uygulamasının 9 yılı aştığı süreçte iletişimde yaşanan hızlı gelişmeler sonucu tüketicilere yönelik reklamların hızla değiştiği,
• 2022 yılında acil müdahale gereken ihlaller için Kanun’da öngörülen idari yaptırım tedbirlerinin yanına “erişimin engellenmesi” tedbirinin de eklendiği,
• Dijital mecra pazarının kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu sosyal medyada yer alan tanıtımlara yönelik “yapay zeka”dan da faydalanılarak “Sosyal Medya Reklamlarının Yapay Zeka le Taranması Projesi”nin hayata geçirildiği,
• 2013 yılından bugüne Kurul gündeminde görüşülen toplam 19.822 adet dosyadan sadece 7.146’sı mevzuata aykırı bulunmadığı, 8.770’si hakkında durdurma, 3.902 adedi hakkında durdurma ve idari para cezası uygulandığı, 81 adet reklam hakkında ise erişim engeli kararı alınarak 51 adet dosyaya tedbiren durdurma cezası verildiği,
• 2022/46/EC sayılı Gıda Takviyelerine İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifine (“Direktif”)[1] göre takviye edici gıdanın, normal beslemeyi destekleyen ve kapsül, pastil, tablet, hap, toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve benzeri miktarlarda tasarlanan ve dozu belirlenmiş ürünleri ifade ettiği,
• Takviye edici gıdaların ilaç olmadığı ve hiçbir şartla ilaç veya tıbbi müstahzar olarak tanıtılamayacağı,
• Takviye edici gıdalara yönelik olarak ülkemizde Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun (“TİTCK”) görevli ve yetkili kılındığı,
• “Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretim, İşlenmesi ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmelik” te (“Yönetmelik”) takviye edici gıdaların ithalatı, üretim, işlenmesi ve piyasaya arzı, onayı, izlenebilirliği ve işyeri sorumluklarına ilişkin hususların belirtildiği,
• Takviye edici gıdaların tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve piyasaya arzını sağlamak üzere ürün özelliklerini belirlemek amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığınca “Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği (No:2013/49)” (“Tebliğ”) hazırlandığı,
• 26.01.2017 tarihli ve 29960 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeks Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği’nin “Doğru bilgilendirmeye ilişkin kurallar” başlıklı 7’nci maddesinde, “Özel beslenme amaçlı gıdalar ile ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz.” hükmü bulunduğu,
• Takviye edici gıdaların tanıtımı yapılırken ürünün tedavi edici, fayda sağlayıcı olduğunu ima eden sağlık beyanlarının kullanımının hukuka aykırı olduğu ve tüketicilerde kaygıya neden olabilecek biçimde yazılı, resimli, grafik veya sembolik gösterimler vasıtasıyla vücut fonksiyonlarındaki değişikliklere atıfta bulunacak şekilde olamayacağı,
• Takviye edici gıdaların sağlık beyanları da dahil olmak üzere hiçbir koşulda karşılaştırmalı reklama konu edilemeyeceği,
• Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Otoritesi (“EFSA”) çalışmalarına dayanarak Avrupa Komisyonu’nun (“Komisyon”) gıda takviyelerinde kullanılabilecek vitamin veya minerallerin listesinde sürekli olarak güncelleme yaptığı,
• Uluslararası Gıda Takviyesi Dernekleri Birliği’ne (“IADSA”) göre 2017-2022 yılları arasında küresel takviye edici gıda pazarının %5,6 büyüdüğü,
• Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği’ne (“GTBD”) göre Türkiye’de, 2022 yılında gıda takviyelerine güvenin artarak %89’a ulaştığı ve tüketiciler tarafından en çok uzman tavsiyesi olanların talep edildiği,
• GTBD’ye göre tüketicilerin en çok B12, D ve C vitamini tercih ettiği ve her 10 tüketiciden 9’unun ürün etiketini okuduğu,
• Reklam Kurulu tarafından takviye edici gıda reklamlarının “Gıda sektörü” reklamları içinde karara bağlandığı ve bu kararların Bakanlıkça https://ticaret.gov.tr/tuketici/ticari-reklamlar/reklam-kurulu-kararlari adresinde paylaşıldığı,
• Kurulca mevzuata aykırı bulunan reklamların;

• “Kamu sağlığını bozucu”, “tüketicilerin korkularını istismar edici” ve “tüketicileri endişeye sevk edici” nitelikteki reklamlar,
• Örtülü reklamlar,
• Karşılaştırmalı takviye edici gıda reklamları,
• İspata muhtaç ifadeler içeren reklamlar,
• Kötüleme içeren reklamlar,
• İtibardan haksız yararlanma ve tanıklı reklamlar,
• Çocuklara yönelik takviye edici gıda reklamları,
• Mevzuata aykırı sağlık beyanı kullanılan reklamlar,
• Markada sağlık beyanı kullanılması

olarak alt türlere ayrıldığı ve sosyal medyada influencer ve ünlüler vasıtasıyla söz konusu ihlallerin arttığı,

• Bu gıda ürünlerinin tüketiminde tüketicilerin ve özellikle internet sitesi ile kendi şahsi sosyal medya hesabı üzerinden satış yapan ev hanımı, öğrenci, esnaf ve benzeri kişilerin bilinç düzeyinin düşük olması sonucu aykırılıkların ortaya çıktığı,
• Kurul tarafından reklam verenlere yönelik “Reklamlarınızda gerçeği yansıtın ve yanıltıcı olmayın.”, “Reklamlarınızda kanıtlanabilir iddialar kullanın.”, “Reklamlarınızda yalnızca izin verilen sağlık beyanlarına yer verin.”, “Reklamlarınızda kullandığınız yazılı veya sesli ifadelerle açıkça iletilen mesajlarınızın yanında örtülü iddialarınızın olmadığından emin olun.” ve son olarak “Ürün adı veya marka belirlerken tüketici algısını hesaba katın.” önerilerinde bulunulduğu

belirtilmiştir.

Söz konusu Rehber’in görseller ve örnekler içeren tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

11. Ticaret Bakanlığı Tarafından Zincir Marketlere Glütensiz Gıda Bulundurma Zorunluluğu Getirilmiştir

Glüten intoleransı dolayısıyla tıbbi beslenme tedavisine gereksinim duyan bireylerin glütensiz gıda ürünlerine erişiminin kolaylaştırılması amacıyla Ticaret Bakanlığınca hazırlanan Glütensiz Gıda Ürünü Satış Yükümlülüğü Getirilmesine İlişkin Tebliğ (“Tebliğ”) 5 Mart 2024 tarihli ve 32480 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Tebliğ’e göre;

• Gıda perakende sektöründe hızlı tüketim mallarının satışıyla iştigal eden ve şube sayısı iki yüzden fazla olan zincir mağazalar;

• İki yüz elli metrekareden fazla satış alanına sahip şubeleri için glütensiz olmak üzere un, tatlı atıştırmalık ve tuzlu atıştırmalığı,
• Dört yüz metrekareden fazla satış alanına sahip şubeleri için ise glütensiz olmak üzere ekmek, un, makarna, tatlı atıştırmalık ve tuzlu atıştırmalığı

süreklilik arz edecek şekilde ve talebi karşılayacak miktarda satışa hazır bulundurmak zorunda kılınmıştır.

• Tebliğ’in;

• Zincir marketlerin dört yüz metrekareden fazla satış alanına sahip şubeleri için getirilen hükümleri 1/9/2024 tarihinde,
• Diğer hükümleri ise 1/6/2024 tarihinde

yürürlüğe girecektir.

İlgili Tebliğ’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

12. Beşeri Tıbbi Ürünlerin Ruhsatlandırma Başvurularının Takvimlendirme Süreçlerine İlişkin Kılavuz Güncellenmiştir

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (‘Kurum’) tarafından hazırlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Ruhsatlandırma Başvurularının Takvimlendirme Süreçlerine İlişkin Kılavuz (‘Kılavuz’) 27 Şubat 2024 tarihi itibariyle güncellenmiştir.

Kılavuz, Kurum’a yapılan beşeri tıbbi ürün ruhsat başvurularından Kurum tarafından gerçekleştirilen değerlendirme sonucunda ön incelemesi uygun bulunan başvurular için takvimlendirme süreçlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.

Kılavuz; 11/12/2021 tarih ve 31686 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünler Ruhsatlandırma Yönetmeliği’nin 39 uncu maddesine[2] dayanılarak hazırlanmıştır.

Güncellenen Kılavuz’un tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

 

13. Kozmetik Ürünlerin İçermemesi Gereken Maddeler Listesi ile Kozmetik Ürünlerin Güvenliğinden Sorumlu Kişilerde Değişiklik Yapılmıştır

5 Mart 2024 tarihli ve 32480 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kozmetik Ürünler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu (“TİTCK” veya “Kurum”) tarafından imalatçılara ve kozmetik ürünlere ilişkin yeni düzenlemeler getirilmiştir.

Yönetmelik’le 8/5/2023 tarihli ve 32184 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kozmetik Ürünler Yönetmeliğine (“Yönetmelik”) getirilen değişiklikler özetle şu şekildedir:

• Kozmetik ürünlerin güvenliğinden sorumlu kişiler kapsamında yurt içinde imal edilen ürünler için imalatçı, yurt içinde yerleşik gerçek veya tüzel bir kişiyi yazılı mutabakat ile sorumlu kişi olarak atayabilecektir.
• Yönetmeliğin uygulanmasını göstermek amacıyla Kurumca gerekli kılavuzlar yayımlanacaktır.
• Yönetmeliğin ekinde yer alan “Ek II Kozmetik Ürünlerde Yasaklı Maddeler Listesi” başlıklı tablonun 1024 numaralı satırı Kozmetik Ürünler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in Ek’indeki (“Ek”) şekilde değiştirilmiştir.
• Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan “Ek III Aşağıdaki Sınırlamalar Dışında Kozmetik Ürünlerin İçermemesi Gereken Maddeler Listesi” başlıklı tablonun (“Tablo”) 125, 126, 158, 160, 161, 162, 163, 165, 167, 168 numaralı satırları yürürlükten kaldırılmıştır.
• Tablonun 45, 46, 70, 73, 86, 88, 109, 114, 122, 124, 131, 133, 154, 157, 175, 196, 324 numaralı satırları ise Ek’teki gibi değiştirilmiştir.

Kozmetik Ürünler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup Yönetmeliğin tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Kozmetik Ürünler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in Eklerine buradan ulaşabilirsiniz.